“ธรรมดาที่ไม่ธรรมดา” คงเป็นนิยามที่ผมจะให้กับการออกแบบบ้านหลังนี้ครับ ซึ่งผมก็งงกับตัวเองเหมือนกันว่าข้ามที่จะเขียนเรื่องราวของบ้านหลังนี้ไปได้อย่างไรทั้งที่ตั้งเป้าไว้ไม่รู้กี่ครั้ง

บ้านหลังนี้มีชื่อว่า Optical Glass House สร้างขึ้นเมื่อปี 2012 ออกแบบโดย Horoshi Nakamura & Nap ตั้งอยู่ที่เมือง Hiroshima ประเทศญี่ปุ่น  

สิ่งที่ผมบอกว่า “ธรรมดาที่ไม่ธรรมดา” นั้น เป็นเพราะการออกแบบจะเน้นไปที่ความเรียบง่าย เรียบหรู และคุมโทนทุกอย่างให้ดูเรียบไม่มีตรงมุมไหนโดดเด่นหรือสีฉูดฉาดเกินส่วนอื่น ๆ แต่สิ่งที่ต่างออกไปคือวัสดุที่ใช้ในการก่อสร้างบ้านหลังนี้ซึ่งทำให้อิมเมจภายนอกและภายในพิเศษกว่าที่อื่น ใช่ครับ ผมกำลังพูดถึง “อิฐบล็อกแก้ว” อันเป็นวัสดุหลักในการก่อสร้างและเป็นที่มาของชื่อ Optical Glass House ของบ้านหลังนี้นั่นเอง

บ้านหลังนี้สร้างจากอิฐบล็อกแก้วซึ่งบล็อกแก้วแต่ละก้อนนั้นล้วนเป็นงาน Hand Made พิถีพิถัน แต่ละก้อนมีขนาด 50 มม. x 235 มม. x 50 มม.โดยด้านหน้าอาคารประกอบด้วยบล็อกแก้วประมาณ 6,000 ชิ้น การสร้างบล็อกแก้วดังกล่าวนี้มีความสัมพันธ์ต่อเนื่องมาจากการออกแบบอย่างแท้จริง โดยผู้ออกแบบต้องการสร้างบ้านที่มีสวนเปิดโล่งและโครงสร้างชัดเจนรับทัศนียภาพของเมืองได้ รวมถึงภายนอกต้องสามารถมองเข้ามาเห็นบางส่วนของตัวบ้านและสวนได้อีกด้วย นอกจากนี้ยังต้องการให้อิฐบล็อกแก้วแต่ละก้อนสะท้อนเสียงกันได้อีกต่างหาก

การสร้างอาคารตามใจนักออกแบบนี้ เขาได้ใช้เทคนิคการหล่อกระจกเพื่อผลิตกระจกที่มีความโปร่งใสสูง โดยกระจกถูกผลิตจากแร่โบโรซิลิเกต (Borosilicate)

ซึ่งเป็นวัตถุดิบสำหรับกระจก Optical และสิ่งสำคัญในกระบวนการหล่ออิฐบล็อกแก้วแต่ละก้อนนั้นก็เป็นกระบวนการที่ยากมาก เนื่องจากต้องทำให้เย็นลงอย่างช้า ๆ ค่อย ๆ ระบายความเครียดของความร้อนในเนื้อแก้วออก มิเช่นนั้นกระจกจะเกิดความขุ่นไม่ใส ดังนั้นการผลิตในแต่ละขั้นตอนจึงต้องมีความแม่นยำสูง

อย่างไรก็ตามกระจกกลับไม่ได้เรียบอย่างที่คาด โดยยังคงมีลักษณะพื้นผิวหยาบในระดับจุลภาค ทว่าผู้ออกแบบก็ยินดีรับผลกระทบนี้เนื่องจากจะทำให้เกิดภาพลวงตาที่ไม่คาดคิดบริเวณพื้นที่ภายในนั่นเอง

ผลที่ได้คือเราจะสามารถมองเห็นสวนในบ้านได้จากทุกห้อง ทิวทัศน์อันเงียบสงบของรถยนต์รถรางที่วิ่งผ่านไปมาก็ทำให้บ้านมีชีวิตชีวามากขึ้น แสงแดดจากทิศตะวันออกที่หักเหผ่านกระจกยังสร้างลวดลายแสงสวยงาม ฝนที่ตกกระทบหลังคา Skylight ในอ่างทำให้เกิดลวดลายน้ำบนพื้นทางเข้า แสงที่ส่องผ่านต้นไม้ในสวนสะท้อนประกายระยิบระยับบนพื้นห้องนั่งเล่น และม่านโลหะเคลือบสารกันแสงที่เบามากก็พลิ้วไหวไปตามสายลมด้วย แม้จะตั้งอยู่ใจกลางเมืองแต่บ้านหลังนี้ทำให้ผู้อยู่อาศัยเพลิดเพลินกับแสงที่เปลี่ยนแปลงไปตามอารมณ์ของเมืองได้ตลอดทั้งวันและรับรู้ถึงฤดูกาลที่เปลี่ยนไป ขณะที่ภายนอกของตัวบ้านก็เข้ากับบริบทของเมือง Hiroshima อย่างโดดเด่นไม่เคอะเขิน

สิ่งที่เป็นข้อระวังสำคัญของบ้านหลังนี้ก็คือตัวอิฐบล็อกแก้วที่สร้างจากแร่โบโรซิลิเกต (Borosilicate) มีน้ำหนักมากครับ เพราะเกิดจากการควบแน่นด้วยความร้อน ส่งผลให้กำแพงส่วนหน้าของอาคารที่สร้างด้วยอิฐบล็อกแก้วมีน้ำหนักสูงถึง 13 ตันจนคานเหล็กทั่วไปไม่สามารถรับน้ำหนักได้ ต้องแก้แบบคานให้เป็นคานคอนกรีตเสริมโครงเหล็กที่มีขนาดใหญ่ขึ้น อาจจะกระทบต่อการออกแบบไปบ้าง แต่ไม่กระทบกับภาพรวมของอาคารทั้งหมด

รูปแบบบ้าน Optical Glass House ที่น่าสนใจนี้ ส่งผลให้บ้านได้ถูกรับเลือกไปปรากฏเป็นหนึ่งตอนสำคัญในรายการ The World's Most Extraordinary Homes ซีซันที่ 2 ซึ่งเพียงแค่มองไปยังตัวบ้านคุณก็สามารถบอกได้ทันทีว่ามันพิเศษกว่าบ้านหลังอื่น ๆ อย่างไร และบ้านกระจก Optical หลังนี้ก็เป็นตัวอย่างที่สมบูรณ์แบบของสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ที่ทั้งสวยงามและใช้งานได้จริงอีกด้วย