วิธีฝังเข็มเพื่อเพิ่มหรือลดน้ำหนักถูกกล่าวขวัญกันมาก ด้วยจุดเด่นที่แตกต่างจากวิธีลดน้ำหนักอื่นๆ ตรงที่มุ่งเน้นการมีน้ำหนักที่เหมาะสม พร้อมกับสภาพร่างกายที่แข็งแรง ไม่มีอันตรายทั้งโดยตรง และผลข้างเคียง การแพทย์แผนจีนถือว่าสภาวะของร่างกายแต่ละคนไม่เหมือนกัน การรักษาจึงต้องพิจารณาว่าร่างกายของผู้นั้นอยู่ในสภาวะใด สาเหตุของปัญหาอยู่ที่ไหน

การฝังเข็มเพื่อลดน้ำหนักให้ได้ผล จึงต้องขึ้นอยู่กับความชำนาญของแพทย์ในการวินิจฉัยสาเหตุแห่งความอ้วนของคนไข้แต่ละรายได้ถูกต้องด้วย เพราะวิธีบำบัดจะแตกต่างกันตามลักษณะว่าอ้วนแบบใด คนที่อ้วนแบบยิ่งกินยิ่งอ้วนก็ต้องใช้หลักฝังเข็มในจุดที่กระตุ้นให้สมองลดความอยากอาหาร ลำไส้บีบตัวน้อยลง จุดที่ลดความร้อนในกระเพาะและลำไส้ จุดที่ช่วยระบายความชื้นที่ตกค้างหรือที่เรียกว่าระบายเสมหะชื้น กระตุ้นให้เกิดการใช้พลังงาน และกระตุ้นบางจุดให้มีไขมันละลาย 

ส่วนคนที่กินน้อยแต่อ้วน แพทย์จะฝังเข็มกระตุ้นในจุดตรงข้าม คือกระตุ้นให้กินมากขึ้น ทำให้สุขภาพแข็งแรงขึ้น ท้องไม่ผูก ไม่เสีย บำรุงการย่อยให้แข็งแรง เมื่อระบบการย่อยอาหารทำงานได้ดี ของเสียไม่ตกค้างในร่างกาย อาการบวมก็น้อยลง เป็นการรักษาสมดุลของร่างกาย เรียกว่าผอมลงอย่างแข็งแรง ในกรณีที่ต้องการเพิ่มน้ำหนัก ก็ทำได้โดยการกระตุ้นที่ศูนย์ควบคุมความหิวความอิ่มให้ส่งผลกลับกัน คือกระตุ้นให้เกิดความอยากอาหาร ให้การดูดซึมสารอาหารเป็นไปได้ดีมากขึ้น เมื่อรับประทานได้มาก และร่างกายรับไปใช้ได้ดีขึ้น น้ำหนักก็จะเพิ่มตามมาในที่สุด 

คนที่ต้องการลดน้ำหนักทั้งตัว หมอจะใช้เข็มกระตุ้นหลายๆ จุดพร้อมกัน แต่หากต้องการลดเฉพาะส่วน ก็ทำได้โดยใช้กระแสไฟฟ้าต่อเข้ากับเข็ม ทำการกระตุ้นเป็นจังหวะทำให้เกิดการสั่นสะเทือนของกล้ามเนื้อ ไขมัน ที่รวมตัวกันเป็นก้อนก็จะแตกตัว ลดขนาดลง และถูกขับออกมาทางท่อน้ำเหลือง ซึ่งปลอดภัยกว่าการดูดไขมันเยอะ แต่กระนั้นก็มีหนุ่มๆ ใจร้อนที่อยากมีหุ่นเท่หล่อกลับไม่ค่อยถูกใจวิธีฝังเข็ม เพราะเห็นผลช้าต้องทำต่อเนื่องอย่างน้อย 10 ครั้ง เปรียบเทียบกับการใช้ยาลดความอ้วนซึ่งเห็นผลเร็วกว่า เพราะยาจะเข้าไปบังคับให้ไม่รู้สึกหิว คุณจึงอดอาหารได้สบาย และผอมลงในเวลาอันรวดเร็ว แต่ผลที่ตามมาคือ ร่างกายขาดสารอาหารซึ่งอันตรายมาก เมื่อหยุดยาก็มักเกิดผลตรงข้ามที่ เรียกว่า Yo-Yo Effect คือน้ำหนักเพิ่มกลับมากกว่าเดิมอีกด้วยซ้ำ

นอกจากนี้ยังมีการวิจัยอีกด้วยว่า การฝังเข็มเพื่อเพิ่มหรือลดน้ำหนักจะมีผลให้ความดันเลือด และไขมันในเส้นเลือดลดลง และช่วยปรับระดับอินซูลิน คอร์ติโซน และอะดรีนาลิน ซึ่งเป็นสารที่มีความสัมพันธ์กับการเผาผลาญ และการสะสมไขมันให้อยู่ในระดับสมดุลสอดคล้องกับสภาพของร่างกาย 

ส่วนผลที่ได้รับจากวิธีฝังเข็ม ไม่ได้เน้นว่าคุณสามารถลดหรือเพิ่มน้ำหนักได้เท่าไหร่ หากแต่จะพิจารณาถึงสุขภาพโดยรวม เป็นต้นว่า ระบบย่อยทำงานดีขึ้น อาการไม่สบายต่างๆ เช่น ท้องอืด ท้องเฟ้อหายไป ร่างกายแข็งแรงขึ้น ตรงนั้นต่างหากเป็นสำคัญ เพราะการฝังเข็มไม่เพียงแต่ช่วยเพิ่มหรือลดน้ำหนักเท่านั้น แต่จะปรับสมดุลของร่างกายให้สุขภาพดีขึ้นด้วย แต่ท้ายสุด สิ่งที่พึงระลึกก็คือ หากคุณยังไม่ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน ซึ่งเป็นสาเหตุใหญ่ของความอ้วน การบำบัดก็จะยิ่งเห็นผลช้า หรือเมื่อน้ำหนักลดแล้วกลับไปมีพฤติกรรมการกินแบบเดิมอีก ก็ต้องเริ่มบำบัดกันใหม่ซึ่งจะยากและใช้เวลานานกว่าเดิมอีกหลายเท่าตัว 

Did You Know?

โดยส่วนใหญ่คนอ้วนหรือมีน้ำหนักเกินมักมีสาเหตุจากการกินมาก แต่นำไปใช้น้อย หรือร่างกายไม่สามารถแปรอาหารเป็นพลังงานเพื่อนำไปใช้ได้หมด นั่นแสดงถึงสภาวะที่ระบบการย่อย และการดูดซึมของร่างกายผิดปกติ จึงทำให้มีไขมันหรือของเสียตกค้างในร่างกาย นายแพทย์ภาสกิจ (วิทวัส) วัณนาวิบูล แพทย์ผสมผสานการแพทย์แผนจีน และแผนปัจจุบัน อธิบายว่า สภาวะที่ระบบการย่อย และการดูดซึมของร่างกายผิดปกติมีอยู่สองลักษณะด้วยกัน 

ประการแรกคือมีสภาพแกร่ง หมายถึงระบบการย่อย และการดูดซึมของร่างกายมีการสะสมความร้อนมากเกินไป ซึ่งเกิดได้จากการกินอาหารร้อนๆ บ่อยๆ เป็นเวลานาน การกินอาหารมื้อดึก การกินอาหารประเภทไขมันรวมถึงการกินอาหารปริมาณมากเป็นประจำ ทำให้ได้รับแคลอรี่หรือพลังงานมาก ร่างกายก็ร้อนมาก เมื่อใช้พลังงานไม่หมด ร่างกายสะสมพลังงานที่เหลือไว้ นานเข้าก็มีผลกระทบให้การย่อยไม่ดีตามไปด้วย อาการของคนที่มีสภาวะนี้
จะขี้ร้อน เหงื่อออกง่าย กินเก่ง หิวง่าย หน้าแดง ลิ้นแดง ชีพจรเต้นเร็วและแรง ท้องผูก ปัสสาวะมีสีเข้ม 

ลักษณะที่สองคือระบบการย่อยและดูดซึมมีสภาพพร่อง หมายถึงมีความเย็นมาก ทำให้ร่างกายย่อยไม่ดี ซึ่งจะมีผลให้มีน้ำ และความชื้นตกค้างในร่างกายมาก สังเกตได้ว่าคนอ้วนที่อยู่ในสภาวะนี้มักจะตัวบวม เนื้อเหลว และตรงกันข้ามกับแบบแรก คือ กินน้อยแต่อ้วน เหนื่อยง่าย ท้องเสียบ่อย ถ้ายิ่งไปกินของเย็น เช่น แตงโม สับปะรด ชมพู่ น้ำชา มะขามแขก ผักผลไม้ต่างๆ ก็จะยิ่งอ้วนขึ้นอีก 

เกี่ยวกับผู้เขียน

พจ.ธนินท์ธร อนันต์สรรักษ์ (หมอออม) จบคณะแพทย์ศาสตร์เกียรตินิยมจากมหาวิทยาลัยแพทย์ปักกิ่ง มหาวิทยาลัยแพทย์จีนอันดับ 1 ปัจจุบันเป็นแพทย์ที่แมนดารินคลินิก ใช้วิธีการรักษาโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการฝังเข็ม และได้เอกสิทธิ์การรักษาตามหลักวิชาการแพทย์ของมหาวิทยาลัยแพทย์จีนปักกิ่งจากสาธารณรัฐประชาชนจีน

ปรึกษาแพทย์ปริญญาทางการแพทย์แผนจีนที่ “แมนดารินคลินิก” ทุกวัน จันทร์-อาทิตย์ เวลา 10:00-21:00น. สาขาพระรามสอง โทร.0-2476-4600 สาขาพระรามสี่ โทร.0-2258-6100